Όταν το Κτήνος στο Φεγγάρι, του Richard Kalinoski, ανέβηκε πριν δέκα χρόνια στην Αθήνα, έγινε – ομολογουμένως όχι άδικα – η παράσταση της χρονιάς. Μια από τις πρώτες γόνιμες συνεργασίες του πολύ καλού Δημήτρη Τάρλoου με τον Στάθη Λιβαθινό, αλλά και εναρκτήρια παράσταση της νεοσύστατης τότε εταιρίας ΔΟΛΙΧΟΣ, ήταν ο λόγος που έβαλε το όμορφο θέατρο ΠΟΡΕΙΑ στο χάρτη της θεατρικής πιάτσας, συστήνοντας μας ταυτόχρονα και την Ταμίλια Κουλίεβα.
Ακριβώς δέκα χρόνια μετά, ο καλλιτεχνικός διευθυντής του Πορεία, ζωντανεύει ακόμη μια φορά το «Κτήνος», σε μια παράσταση που πάει πέρα από το επετειακό του πράγματος, μιας και το θέμα που πραγματεύεται, αυτό της προσφυγιάς, είναι γονιδιακά καταγεγραμμένο μέσα μας και δεν αποτυγχάνει ποτέ να μας συγκινήσει…
Το βασικότερο προσόν όμως, του γλυκόπικρου έργου του Kalinoski είναι… το ίδιο το έργο. Γραμμένο στο πρότυπο εκατοντάδων πολιτικοκοινωνικών έργων του είδους, χωρίς να ξεφεύγει από τη νόρμα, πάει ένα βήμα παρακάτω. Κείμενο εξαιρετικά καλογραμμένο και πλούσιο σε επίπεδα και συμβολισμούς, αποφεύγει το διδακτισμό, την καταγγελία και την προπαγάνδα. Από ένα σημείο και μετά δε βλέπεις ένα έργο για έναν κυνηγημένο λαό, αλλά για κάθε άνθρωπο που αναγκάζεται να συνεχίσει τη ζωή του, κουβαλώντας μέσα του τα φαντάσματα του παρελθόντος.
Μέσα από μια σειρά σκηνών, παρακολουθούμε εικόνες από την καθημερινή ζωή ενός ζευγαριού προσφύγων από την Αρμενία: του φωτογράφου Αράμ και της ανήλικης «νύφης από φωτογραφία», Σέτα, από τη στιγμή που καταφεύγουν στην Αμερική με το όνειρο μιας καινούργιας ζωής και την ελπίδα της ενσωμάτωσης σε μια ανοίκεια χώρα. Η διερεύνηση της νέας ζωής, η αλληλεπίδραση δυο αρχικά αγνώστων που ξαφνικά ονομάζονται ζευγάρι, η συνύπαρξή τους, η αγωνία τους για ένα παιδί, καθώς και όλα τα προβλήματα που προκύπτουν από την καθημερινή ζωή δυο ανθρώπων σε έναν ξένο τόπο.
Ο Δημήτρης Τάρλοου και η Ταμίλα Κουλίεβα αναμετριούνται με τους χαρακτήρες του Αράμ και της Σέτα, δέκα χρόνια μετά την πρώτη τους συνάντηση, χωρίς να έχουν χάσει ίχνος από την επικοινωνία τους με τους ρόλους και τη μεταξύ τους χημεία. Από τη στιγμή που κλείνουν την πόρτα του ρεαλιστικού σκηνικού της Ελένης Μανωλοπούλου, δίνουν την αίσθηση ότι ολόκληρος ο υπόλοιπος κόσμος μένει απ’ έξω, δίνοντας ζωή σε μια χαμένη πατρίδα με αμέτρητα φαντάσματα και μνήμες.
Έχοντας αφομοιώσει τους χαρακτήρες και την πορεία τους στο χρόνο, εξελίσσονται σταδιακά στη σκηνή με έναν μοναδικό τρόπο. Η Σέτα από φοβισμένο παιδί μεταμορφώνεται σε συνειδητοποιημένη γυναίκα μέσα σε 2 μόλις ώρες, ενώ ο σκληρός Αράμ, χάρη στην ελεγχόμενη υποκριτική του Τάρλοου, αφήνει ρωγμές της ευαισθησίας του να φαίνονται σε ανύποπτο χρόνο. Και οι δυο μέχρι το τέλος της παράστασης, χάρη στην εμπνευσμένη καθοδήγηση του Στάθη Λιβαθινού, κατορθώνουν να γίνουν οικείοι μας και να μας παρασύρουν στη δική τους πραγματικότητα.
Ο μικρός Ρωμανός Μπολώτας στο ρόλο του «καταλύτη» Βίντσεντ κι ο Γιώργος Μπινιάρης στο ρόλο του αφηγητή συμπληρώνουν διακριτικά το πρωταγωνιστικό ζευγάρι, ενώ ιδιαίτερη αναφορά αξίζει και η αγαπημένη από το πρώτο κιόλας ανέβασμα, μουσική του Αρμένιου Haig Yaszdjian, που καταφέρνει να πλημμυρίσει τη σκηνή με τη μελαγχολική νοσταλγία της χαμένης πατρίδας.
Αν δεν είχατε την τύχη να παρακολουθήσετε το Κτήνος στο Φεγγάρι στο πρώτο του ανέβασμα, μην αμελήσετε να επισκεφτείτε φέτος το θέατρο Πορεία. Δεν πρόκειται για μια απλή αναβίωση μιας παλιάς επιτυχίας, ούτε για μια επετειακή μουσειακή παράσταση. Το κτήνος εξακολουθεί να είναι παλλόμενο και ζωντανό και να διεκδικεί στενά την πιο βαθιά συγκίνηση σας. (…)
08.12.2009, Ευαγγελάτος Γεράσιμος «Το Κτήνος στο φεγγάρι», www.mixtape.gr