Στάλιν… «τραβεστί»

Το έργο

Ο Μολιέρος, η σχέση του – σχέση προστασίας αρχικά εκ μέρους του Βασιλιά- με τον Λουδοβίκο ΙΔ’, η σύγκρουσή του με την Εκκλησία – προσωποποιημένη στον Αρχιεπίσκοπο Παρισιών Σαρόν-, η πολύχρονη ερωτική σχέση του με τη μεγαλύτερή του ηθοποιό Μαντλέν Μπεζάρ, ο γάμος του, τελικά, με την πολύ νεότερη αδελφή της Αρμάντ, η φημολογία ότι ήταν κόρη του και όχι κουνιάδα του, οι ερωτικές απιστίες της, η απόσυρση της υποστήριξης του Λουδοβίκου, ο θάνατός του Μολιέρου στη διάρκεια των παραστάσεων του «Κατά φαντασίαν ασθενούς» του «πυκνώθηκαν», απόκτησαν, «θεατρική αδεία», άλλες διαστάσεις και σχέσεις και «συναρμολογήθηκαν» το 1929 από τον Σοβιετικό Μιχαήλ Μπουλγκάκοφ σε έργο θεατρικό με τον τίτλο «Μολιέρος (Εταιρεία υποκριτών)». Που κατάφερε να περάσει στους σκοπέλους της σκληρής λογοκρισίας της εποχής και να πρωτοπαιχτεί στη Μόσχα το 1936 για να κατεβεί, άρον – άρον, μετά από λίγες παραστάσεις, μια και πίσω από τον Λουδοβίκο και τους ανθρώπους του ο Μπουλγκάκοφ «έκρυβε» – ή η τρομοκρατία της εποχής έβλεπε – τον Στάλιν και τον περίγυρό του και τις περιπέτειες του ίδιου ως συγγραφέα που, ουσιαστικά, «καταργήθηκε» γιατί δεν «συνέπλεε». Το έργο έχει ενδιαφέρον, θεατρικότητα, έχει γραφτεί με αίσθηση της δραματικής οικονομίας, αλλά και μεγαλόπνοο δεν είναι –σαν να μένει στην επιφάνεια των πραγμάτων-, και το εγγενές μειονέκτημα διαθέτει ότι αναφέρεται σε πρόσωπα ιστορικά των οποίων αναγκαστικά περιορίζει τις «διαστάσεις».

Η παράσταση

Ο Στάθης Λιβαθινός δούλεψε με μεγάλη προσοχή το στέρεα μεταφρασμένο από τον Λεωνίδα Καρατζά κείμενο. Η παράστασή του έχει κύρος, αλλά φοβάμαι ότι κάποιες στιγμές χάνει τους ρυθμούς της και κάνει «κοιλιές» από κατάχρηση των αυτοσχεδιαστικών στοιχείων που χρησιμοποιήθηκαν στις δοκιμές και που στο τελικό παραστασιακό αποτέλεσμα θα έπρεπε να «ξαφριστούν» περισσότερο. Και αν η -ζωντανή- μουσική του Θοδωρή Αμπαζή βοηθάει, δεν θα έλεγα το ίδιο για τα σκηνικά και τα κοστούμια της Θάλειας Ιστικοπούλου, που δεν νομίζω ότι βρέθηκε σε εμπνευσμένη στιγμή.

Οι ερμηνείες

Η Πειραματική Σκηνή διαθέτει πια ένα πολύ καλού επιπέδου σύνολο ηθοποιών. Βασίλης Ανδρέου, Νίκος Γιαλελής, Γιώργος Δάμπασης, Μαίρη Μπουγά, Δημήτρης Παπανικολάου, Ναταλία Στυλιανού, ανάμεσα στους καλύτερους της παράστασης. Η Μαρία Σαββίδου – Μαντλέν με κύρος πια διακεκριμένης ρολίστας. Ο ίδιος ο Στάθης Λιβαθινός δίνει έναν πολύ ενδιαφέροντα Σαρόν – ένα φίδι φαρμακερό. Με χιούμορ, ευελιξία και λαμπερός ο Λουδοβίκος του Νίκου Καρδώνη. Ο Δημήτρης Ήμελλος, μ’ αυτήν τη συγκλονιστική ανάσα – «ρόγχο» του πάσχοντος Μολιέρου, που «σηματοδοτεί» όχι μόνο την πνευματική του πάθηση αλλά και όλο το άγχος του καλλιτέχνη που αναγκάζεται διαρκώς να παλεύει προσπαθώντας εναγώνια να εξισορροπήσει τις πιέσεις που δέχεται από όλες τις πλευρές, δίνει μια ερμηνεία που μένει στη μνήμη.

Σούμα

Μια παράσταση χωρίς την «υπέρβαση», αλλά σίγουρα υψηλού επιπέδου.

09.04.2005, Σαρηγιάννης Γιώργος Δ.Κ. «Στάλιν… τραβεστί», Ταχυδρόμος

 

Για το link πατήστε εδώ