Ο σκηνοθέτης της “Ιλιάδας” Στάθης Λιβαθινός στο thebest.gr – “Ο ηρωισμός και η αξιοπρέπεια είναι αξίες διαχρονικές που αφορούν ακόμα τον ελληνισμό”

Η παράσταση θα παρουσιαστεί στις 26 Ιουνίου 2014 στις 21.30 στο Αρχαίο Ρωμαικό Ωδείο της Πάτρας

Το συγκλονιστικό έπος του Ομήρου, η «Ιλιάδα» στην βραβευμένη μετάφραση του Δημήτρη Ν. Μαρωνίτη και με την εμπνευσμένη σκηνοθεσία του Στάθη Λιβαθινού μετά την θριαμβευτική του παρουσίαση στο Φεστιβάλ Αθηνών, την Πειραιώς 260, το Εθνικό Θέατρο του Άμστερνταμ στην Ολλανδία, το ανακαινισμένο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά και το Θέατρο Χώρα στην Αθήνα, ταξιδεύει σε επιλεγμένους κι ανοιχτούς χώρους ανά την Ελλάδα με πρώτο σταθμό την Πάτρα.

Η παράσταση που αναμένεται με μεγάλο ενδιαφέρον από το θεατρόφιλο κοινό της Πάτρας και της ευρύτερης περιοχής, θα ανέβει την ερχόμενη Πέμπτη 26 Ιουνίου 2014 στις 21.30 το βράδυ στο κοίλον του Αρχαίου Ρωμαικού Ωδείου στην οδό Γερμανού, στο πλαίσιο του Διεθνούς Φεστιβάλ του Πολιτιστικού Οργανισμού του Δήμου Πατρέων.

Στη συνέχεια η «Ιλιάδα» θα παρουσιαστεί στα διεθνή φεστιβάλ Φιλίππων και Θάσου, Ηρακλείου, Κυπρίων καθώς και στο παγκοσμίου φήμης Φεστιβάλ Αρχαίου Δράματος της Μέριδα στην Ισπανία, στις 18 και 19 Ιουλίου 2014. Επίσης είναι αξιέπαινο ότι υπάρχει και πρόσκληση να μεταφερθεί και να παρουσιαστεί η παράσταση και στο Εθνικό Θέατρο της Μαδρίτης, στην Ισπανία τον ερχόμενο Οκτώβριο και συγκεκριμένα το διάστημα 17-19 Οκτωβρίου 2014.

Με αφορμή το σημαντικό πολιτιστικό γεγονός του φετινού καλοκαιριού για την Πάτρα όπως είναι το ανέβασμα της παράστασης «Ιλιάδας» στο σύνολο της, δηλαδή και οι 24 Ραψωδίες της, στο Αρχαίο Ρωμαικό Ωδείο, το thebest.gr, εκ των χορηγών επικοινωνίας της παράστασης, συνομίλησε με τον εκλεκτό σκηνοθέτη και «ψυχή» της παράστασης Στάθη Λιβαθινό, ο οποίος για ένα διάστημα παλιότερα (1997-1999) είχε διδάξει σκηνοθεσία στο Τμήμα Θεατρικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Πατρών ενώ το 2000 είχε σκηνοθετήσει στο ΔΗΠΕΘΕ της Πάτρας, στην σκηνή του «Επίκεντρον», μία από τις ωραιότερες παραστάσεις της διαδρομής του ΔΗΠΕΘΕ μας, τους «Ρομαντικούς» του Ροστάν.

Στην εκ βαθέων συνέντευξη του στο thebest.gr, o ευγενής και ιδιαίτερα ταλαντούχος Στάθης Λιβαθινός δεν κρύβει την τεράστια, όπως μας είπε, αγωνία για το πώς θα υποδεχθεί το Πατρινό κοινό την παράσταση της «Ιλιάδας» μιας και θα είναι η πρώτη τους παράσταση σε ανοιχτό χώρο ενώ προσθέτει ότι όλοι οι συντελεστές προσέγγισαν την επική «Ιλιάδα», «με το σώμα μας, τη φωνή μας και την ψυχή μας».

– Κύριε Λιβαθινέ πόσο απαιτητικό και δύσκολο ήταν το εγχείρημα της θεατρικής μεταφοράς και παρουσίασης της Ομηρικής «Ιλιάδας», στο σύνολο της, δηλαδή και στις 24 ραψωδίες της;
«Όταν αποφασίσεις ότι έχεις χρόνο να διαθέσεις γιατί μόνο έτσι ξεκινάς, τότε μπορείς να πεις ότι θα κάνεις ένα πρώτο βήμα. O χρόνος προετοιμασίας σε ένα τέτοιο έργο είναι ό,τι πιο σημαντικό. Εμείς εργαστήκαμε 10 μήνες, και λίγο είναι. Αλλά αυτό είναι και το νόημα μιας τέτοιας προσπάθειας, να καταπιαστείς, να βυθιστείς, να αφιερωθείς. Είναι λίγο θρησκευτικό το ζητούμενο. Είμαστε πολύ πιο πλούσιοι σήμερα παρ’ όλη τη τεράστια δουλειά που κάναμε επειδή αγγίξαμε ένα από τα ωραιότερα κείμενα της παγκόσμιας γραμματείας».

– Η παράσταση που ήδη έχει χειροκροτηθεί στο Φεστιβάλ Αθηνών, στο Άμστερνταμ αλλά και στο Δημοτικό θέατρο Πειραιά και αλλού, διαρκεί 4 ώρες χωρίς να κουράζει όπως λένε όσοι την είδαν. Η μεγάλη διάρκεια ωστόσο ήταν φαντάζομαι, μία παρακινδυνευμένη απόφαση. Στην Πάτρα (δεδομένων και των διαφορετικών συνθηκών ενός αρχαίου θεάτρου) πόσο θα διαρκεί συνολικά η παράσταση;
«H διάρκεια μιας παράστασης εξαρτάται άμεσα από τι συμβαίνει πάνω στη σκηνή και σε ποιον απευθύνεται. Αν αφηγηθούμε την ιστορία μας σε 1.30 ώρα τότε θα την κάναμε βίντεο κλιπ. Όταν οι Ολλανδοί κατάφεραν να παρακολουθήσουν ακίνητοι για 5 ώρες την «Ιλιάδα», γιατί να μην μπορέσουν και οι θεατές της Πάτρας, που είναι υψηλού επιπέδου κοινό, να παρακολουθήσουν επί 3.5 ώρες. Γιατί στην Ολλανδία είχαμε τρία μεγάλα διαλείμματα ενώ εδώ μόνο ένα».

-Πώς προσεγγίσατε το έπος της Ιλιάδας, ως σκηνοθέτης. Επιδιώξατε μία σύγχρονη ματιά – προσέγγιση. Είχατε ως «οδηγό» την εξαιρετική μετάφραση – ερμηνευτική απόδοση ενός σπουδαίου κλασικού Νεοελληνιστή καθηγητή, του Δημήτρη Μαρωνίτη, ο οποίος αναμένεται να είναι και μεταξύ των θεατών της παράστασης στο Α. Ωδείο.
«Την προσεγγίσαμε με το σώμα μας, τη φωνή μας και την ψυχή μας. Δοθήκαμε ολοκληρωτικά σε αυτό. Στην συγκεκριμένη παράσταση δεν υπάρχει περιθώριο ξεκούρασης για τους ηθοποιούς, μοιάζει περισσότερο με “αθλητικό γεγονός”, απαιτεί τεράστια συγκέντρωση. Γι’ αυτό και οι ηθοποιοί έπρεπε να ασκηθούν. Θελήσαμε να αφηγηθούμε τα βασικά γεγονότα της Ιλιάδας όπως τα καταλαβαίνουμε εμείς σήμερα. Χωρίς όμως να αφαιρέσουμε το ποιητικό βλέμμα του Ομήρου. Ο Όμηρος είναι ένας ρεαλιστής ποιητής, άλλωστε κι η “Ιλιάδα” αφηγείται 53 μέρες μόνο του Τρωικού Πολέμου, πυκνές σε γεγονότα και ανθρώπινα πάθη».

-Τον περασμένο χειμώνα παράλληλα με την «Ιλιάδα» δοκιμαστήκατε και σε έναν άλλο εντελώς διαφορετικό χώρο, αυτόν του λυρικού θεάτρου, με την νοσταλγική τρίπρακτη οπερέτα «Πικ Νικ» του Θεόφραστου Σακελλαρίδη, στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, σε συνεργασία με την Ορχήστρα Καμεράτα. Πώς ήταν αυτή η εμπειρία.
«Πρωτόγνωρη για μένα αλλά και ιδιαίτερα ευχάριστη μιας και η μουσική εκτέλεση ήταν υψηλού επιπέδου. Οι λυρικοί τραγουδιστές και οι ηθοποιοί έδωσαν τον καλύτερο τους εαυτό εκεί. Ομολογώ πως δεν περίμενα τέτοια ανταπόκριση από το κοινό, που φάνηκε να το ευχαριστιέται».

-Τι πιστεύετε ότι κρατά ο σημερινός θεατής, ο ταλαιπωρημένος Έλληνας της κρίσης από ένα τέτοιο μεγαλειώδες σε σύλληψη και νοήματα έργο όπως είναι η Ομηρική «Ιλιάδα»;
«Την αίσθηση ότι δεν είναι τυχαίος μέσα σ’ αυτή τη χώρα. Ότι αποτελεί το κομμάτι μια συνέχειας. Το ότι ο ηρωισμός και η αξιοπρέπεια είναι αξίες διαχρονικές που αφορούν ακόμα τον ελληνισμό. Ότι η κακοδαιμονία της ελληνικής ιστορίας μπορεί κάποτε να αλλάξει. Πως η συμφιλίωση έρχεται με την κατανόηση και την συγκίνηση. Ακόμα και η συμφιλίωση με τη μοίρα».

Με την Πάτρα κύριε Λιβαθινέ σας συνδέουν στενοί δεσμοί. Είχατε κάποια στιγμή ενδιαφερθεί και για την καλλιτεχνική διεύθυνση του ΔΗΠΕΘΕ Πάτρας όπου το 2000 είχατε σκηνοθετήσει μία από τις ωραιότερες παραστάσεις στην ιστορία του, τους «Ρομαντικούς» του Ροστάν. Έχετε αγωνία για το πώς θα υποδεχθεί την παράσταση «Ιλιάδα» το Πατρινό κοινό;
«Τεράστια, διότι θα είναι η πρώτη μας παράσταση σε ανοιχτό χώρο, πράγμα καθόλου εύκολο».

-Το κοινό, σάς έχει γνωρίσει κυρίως ως θεατρικό σκηνοθέτη. Ωστόσο στο ξεκίνημα σας έχετε δουλέψει και ως ηθοποιός. Γιατί δεν εμφανίζεστε συχνότερα και ως ηθοποιός;
«Για εμένα η ηθοποιία δεν είναι τίποτα περισσότερο από ένα εργαλείο για να βρίσκομαι πιο κοντά στους ηθοποιούς και για να μπορέσω να μιλήσω μαζί τους, στη γλώσσα τους. Έχουμε πολύ καλούς ηθοποιούς στην Ελλάδα και σίγουρα, ας μην παρεξηγηθεί αυτό που θα πω, η ομάδα μου διαθέτει κάποιους από τους καλύτερους. Γι’ αυτό δεν πιστεύω ότι λείπω σαν ηθοποιός από το ελληνικό θέατρο. Μπορεί όμως να συμβεί κάποια στιγμή να ξαναδοκιμαστώ. Η αλήθεια είναι ότι δεν το επιδιώκω ιδιαίτερα. Νομίζω ότι είμαι πιο χρήσιμος στο θέατρο σαν σκηνοθέτης. Αν μη τι άλλο νιώθω εγώ πιο δημιουργικός έτσι».

-Στο Εθνικό Θέατρο διατελέσατε για πάνω από μία 7ετία (2001-2007) καλλιτεχνικός υπεύθυνος της περίφημης Πειραματικής Σκηνής του, τι κρατάτε από αυτήν την εξαιρετικά παραγωγική από καλλιτεχνικής πλευράς περίοδο. Μελλοντικά το θεωρείτε πιθανό να συνεργαστείτε ξανά;
«Κρατάω μια τεράστια δημιουργική χαρά που έζησα κι εγώ κι οι συνεργάτες μου όλα εκείνα τα χρόνια όπως επίσης και τη δυνατότητα που μου δόθηκε τότε από το Νίκο Κούρκουλο να δοκιμάσω τρόπους που για ένα Κρατικό Θέατρο θα φαίνονταν αδιανόητοι. Και στο εκπαιδευτικό κομμάτι της Πειραματικής, που ήταν η δημιουργία της πρώτης σχολής σκηνοθεσίας θεάτρου που κράτησε 3 χρόνια αλλά και στον τρόπο δουλειάς και παραγωγής παραστάσεων.

Άλλωστε το κύκνειο άσμα μας εκεί ήταν ο “Ηλίθιος” που κρατούσε 6 ώρες, περισσότερο από την “Ιλιάδα”, κι όπως ξέρετε ήταν sold out από την αρχή. Αυτό δείχνει ότι το κοινό ξέρει να αφουγκράζεται όταν συμβαίνει κάτι που τον αφορά. Ήταν 7 υπέροχα χρόνια».

– Να μην σας κουράζω, να ρωτήσω μόνο πόσο αισιόδοξος ή όχι είστε ότι ως κοινωνία και λαός θα καταφέρουμε επιτέλους να βγούμε από το τούνελ της κρίσης και να βελτιωθούν τα πράγματα;
«Είμαστε σε μια στιγμή που όλα αλλάζουν. Αν δεν πίστευα πως υπάρχουν λόγοι για να θέλει να ζήσει κανείς δεν θα έκανα τη δουλειά που κάνω. Το θεωρώ ανήθικο να πιστεύεις ότι η κοινωνία είναι καταδικασμένη και παρ’ όλα αυτά να ζητάς από το κοινό να πληρώσει εισιτήριο για να δει τι κάνεις. Γενικά είμαι αισιόδοξος. Θα ‘λεγα για την ακρίβεια είμαι ένας απαισιόδοξος με πάρα πολλές ελπίδες για ένα καλύτερο αύριο».

-Τέλος μετά την «Ιλιάδα» που θα πάει και στην Ισπανία, τι άλλο ετοιμάζετε για τον προσεχή χειμώνα;
«Κατ’ αρχήν την “Ιλιάδα” και τα ταξίδια της. Θα πάμε σε πολλά φεστιβάλ και θα δούμε πολλούς διαφορετικούς ανθρώπους. Έχουμε μπροστά μας να αντιμετωπίσουμε κοινό διαφορετικών χωρών και πολιτισμών. Για εμένα τώρα προέχει αυτό. Σκέψεις και ιδέες υπάρχουν πολλές, αλλά η Ιλιάδα έχει τον πρώτο λόγο. Μ’ αυτήν κοιμόμαστε και μ’ αυτήν ξυπνάμε».

*Ορισμένες από τις επαινετικές κριτικές που γράφτηκαν για την «Ιλιάδα» σε σκηνοθεσία του Στάθη Λιβαθινού, είναι οι παρακάτω.

“…σε αυτή την παράσταση ακόμη και κάθε σκηνή μάχης είναι ένας ύμνος στην φαντασία. Πολύ σπάνια πετυχαίνει κανείς παραστάσεις τόσο συμπυκνωμένες, τόσο πλούσιες σε ένταση και ενέργεια που έχουν κατακτήσει την τελειότητα σε όλες τους τις λεπτομέρειες. Ευφυέστατη!” *****Karin Veraart, Volkskrant, Άμστερνταμ, 3/10/13.

«Στιγμές σκηνικής μαγείας. Ακούστηκε ο λόγος του ραψωδού στο ακέραιο. Ο Λιβαθινός άρθρωσε μια πραγματική πρόταση για την παράσταση ενός ομηρικού έπους σήμερα» – Ελευθεροτυπία 06/06/2013.

« O Στάθης Λιβαθινός τα κατάφερε παρουσιάζοντας μία παράσταση “βουτηγμένη” στο θέατρο. Ζήτησε από τους ηθοποιούς να εμπιστευτούν τις δυνάμεις τους και από τους θεατές τη φαντασία τους», Αθηνόραμα ****1/2, Σεπτέμβριος 2013.

Η «Ιλιάδα», το αρχαιοελληνικό έπος του Τρωικού κύκλου, θεωρείται η απαρχή της αρχαίας Ελληνικής γραμματείας και η βάση της νεότερης ευρωπαϊκής λογοτεχνίας. Πρόκειται για ένα έργο απαράμιλλης λογοτεχνικής δύναμης και αισθητικής ωριμότητας που απασχολούσε χρόνια τον Στάθη Λιβαθινό.

Ο Στάθης Λιβαθινός επιχείρησε μία σκηνική ανάγνωση – αφήγηση του συνταρακτικού αυτού έπους μέσα από το οποίο αναδύεται όλη η σύγχρονη Ελλάδα. Οι 15 ηθοποιοί, σαν σύγχρονοι ραψωδοί, αφηγούνται την ιστορία του πιο βίαιου πολέμου όλων των εποχών και μετατρέπουν το Ομηρικό κείμενο σε μια σειρά από ποιητικές εικόνες, σκληρές αλλά και τρυφερές, με μια απολύτως σύγχρονη θεματική.

Ποιος είναι σήμερα ο ήρωας και τι σημαίνει ηρωισμός; Πόση καταστροφή και πόσο θυμό μπορεί να αντέξει ο άνθρωπος; Γιατί η εμφύλια σύγκρουση αποδείχθηκε τόσο Ελληνικό φαινόμενο;

Η λυσσαλέα αναμέτρηση των δύο αιώνιων εχθρών του Αχιλλέα και του Έκτορα κάποτε θα τελειώσει. Ο γέρος πατέρας του Έκτορα, ο σοφός Πρίαμος και ο νεαρός εκδικητής Αχιλλέας θα συμφιλιωθούν- έστω για λίγο- πάνω από το πτώμα του νεκρού Έκτορα. Οι δυο γενιές μπορούν να συνομιλήσουν και να συμφιλιωθούν κι ο πόλεμος αυτός θα μείνει στην ιστορία σαν πόλεμος που δεν έχει ούτε νικητή ούτε και νικημένο. […]

20.06.2014, Μαρτάτος Τάκης Γ. «Ο σκηνοθέτης της “Ιλιάδας” Στάθης Λιβαθινός στο thebest.gr – “Ο ηρωισμός και η αξιοπρέπεια είναι αξίες διαχρονικές που αφορούν ακόμα τον ελληνισμό”», www.thebest.gr

 

Για το link πατήστε εδώ