Το πρώτο μέρος θα παρουσιαστεί σήμερα, το δεύτερο στις 28 Μαρτίου και όλο μαζί την Κυριακή των Βαΐων. Ο Στάθης Λιβαθινός δοκιμάζει την… αντοχή των θεατών και ανεβάζει τον «Ηλίθιο», διάρκειας 7 ωρών.

Μια παράσταση… Μπεν Χουρ θα είναι αυτή του «Ηλίθιου», που κάνει σήμερα πρεμιέρα στην Πειραματική Σκηνή του Εθνικού Θεάτρου, κι αυτό γιατί χωρίζεται σε δύο μέρη, διάρκειας περίπου τριών ωρών.

Απόψε θα δούμε το πρώτο μέρος από το αριστούργημα του Ντοστογιέφσκι και το δεύτερο μέρος στις 28 του μήνα.

Όσο για την ενιαία παράσταση, όπου θα παρουσιάσουν το πρώτο και το δεύτερο μέρος μαζί; Θα δοθεί την Κυριακή των Βαΐων και θα έχει διάρκεια περίπου επτά ωρών!

Αφήγηση

«Το ρίσκο είναι μεγάλο, το στοίχημά μας ακόμα μεγαλύτερο», λέει ο εμπνευστής της παράστασης και «ψυχή» της Πειραματικής Σκηνής του Εθνικού, Στάθης Λιβαθινός, «αλλά πιστεύω ότι αξίζει να ρισκάρεις – να το τολμάς, όταν υπάρχουν τόσο σπουδαία κείμενα, όπως ο Ηλίθιος που δεν έχει παρουσιαστεί ποτέ στη χώρα μας ως έχει.

Για να μεταφέρεις αυτό το ογκώδες μυθιστόρημα στο θέατρο, ακολουθείς μια έντιμη τακτική, ώστε να μην αποκρύπτεται η μυθιστορηματική προέλευση. Άλλωστε, πέρα από τα διαλογικά κομμάτια, ένα μέρος του κειμένου είναι αφήγηση απ’ όλους τους ηθοποιούς.

Ο Ντοστογιέφσκι δεν είναι ο γνήσιος μυθιστοριογράφος. Πολυδιάστατος, πολυφωνικός, με σκέψη θεατρική, γράφει με τρόπο ζηλευτό».

Τον ρωτώ αν πιστεύει ότι ένας θεατής θα έχει ενδιαφέρον να δει σήμερα το πρώτο μέρος και έπειτα από δέκα μέρες το δεύτερο, ή αν όταν τα δύο μέρη παίζονται ανά μέρα στο «Από μηχανής» θα έχει το κουράγιο να ξεκινήσει να πάει σ’ αυτό και τις δύο μέρες. «Τίποτα δεν μπορώ να σου πω με σιγουριά, γιατί είναι η πρώτη φορά που αποτολμούμε κάτι τέτοιο.

Η δική μου πεποίθηση κι ελπίδα, αν θέλεις, είναι να κεντρίσουμε το ενδιαφέρον του κοινού απ το πρώτο κομμάτι, για να έρθει να δει και το δεύτερο».

Κι αυτοί που θα έρθουν να δουν την ενιαία παράσταση; Θα πρέπει να μείνουν στο θέατρο για επτά ολόκληρες ώρες. Άρα θα πρέπει να έρθουν με προμήθειες, τον ρωτώ.

«Όχι, θα προσφέρουμε καφέ στο φουαγιέ, ενώ υπάρχει η σκέψη σε έναν διπλανό χώρο να υπάρχουν βότκα και πιροσκί – για να μη βγαίνουν από το… κλίμα, σε πολύ χαμηλές τιμές».

Τολμηρό το επιχείρημα. Μα οφείλει να πρωτοπορεί μια Πειραματική Σκηνή.

Και το πείραμα αυτό κόστισε πολύ κόπο, πολύ χρόνο, εξοντωτικές και πολύωρες πρόβες και δόσιμο ψυχής από όλους τους συντελεστές.

«Ναι, ο κόπος είναι πολύς», λέει ο Λιβαθινός, «αλλά πιστεύω ότι αξίζει τον κόπο ο αγώνας μας».

Ο «Ηλίθιος» είναι αγαπημένο έργο του Στάθη Λιβαθινού, πόσο μάλιστα που παλαιότερα το είχε παίξει αφήνοντας τις καλύτερες των εντυπώσεων ο λατρεμένος θείος του, ο αξέχαστος Μάνος Κατράκης.

Η ταυτότητα της παράστασης 

Η μετάφραση του «Ηλίθιου» του Φιόντορ Ντοστογιέφσκι είναι του Άρη Αλεξάνδρου, ενώ τη δραματουργική επεξεργασία έκανε ο Σάββας Κυριακίδης με τη συμβολή όλων των ηθοποιών της παράστασης. Τα σκηνικά και τα κοστούμια φιλοτέχνησε η Ελένη Μανωλοπούλου. Τη μουσική έγραψε ο Θοδωρής Αμπαζής, την κινησιολογία υπογράφει η Σεσίλ Μικρούτσικου, ενώ τους φωτισμούς σχεδίασε ο Αλέκος Αναστασίου. Παίζουν οι ηθοποιοί (με αλφαβητική σειρά): Α. Αϊδίνη, Β. Ανδρέου, Σ. Γράψας, Π. Γιωρκάτζης, Δ, Ημελλος, Στ. Ιακωβίδης, Ν. Καρδώνης, Μ. Κίτσου, Δ. Κούρτη, Καν. Μενούτη, Δ. Μοθωναίος, Δ. Μυλωνάς, Μ. Ναυπλιώτου, Δ. Παπανικολάου, Ελ. Ρουσσινού, Μ. Σαββίδου, Σ. Σωπύλης, Γ. Τσεμπερλίδης, Σ. Τσινάρη.

«Ο Ηλίθιος» θα παρουσιαστεί σε δύο μέρη. Το α΄ μέρος έχει τίτλο «Η Γη της Επαγγελίας» και κάνει πρεμιέρα σήμερα.

Το β΄μέρος έχει τίτλο «Ο φτωχός ιππότης» και θα παρουσιάζεται από τις 28 Μαρτίου. Τις Κυριακές η παράσταση θα παρουσιάζεται ενιαία.

17.03.2007, Μπουζιώτης Βασίλης «Ντοστογιέφσκι αλά… Μπεν Χουρ», Έθνος