Το Τέταρτο Κουδούνι / Είδηση

Ο Στάθης Λιβαθινός επιστρέφει, την επόμενη χειμερινή θεατρική περίοδο 2022/2023, στο θέατρο «Οδού Κυκλάδων Λευτέρης Βογιατζής», μετά το εξαιρετικά επιτυχημένο φετινό «Συμφορά από το πολύ μυαλό» του Αλεξάντρ Γκριμπογέντοφ, για ν’ ανεβάσει μια διασκευή για το θέατρο, απ’ την Έλσα Ανδριανού, του κορυφαίου μυθιστορήματος του Γερμανού Άλφρεντ Ντέμπλιν «Μπερλίν Αλεξάντερπλατς» που εκδόθηκε το 1929, θεωρείται απ’ τα σημαντικότερα και πιο καινοτόμα στην προπολεμική Γερμανία -την εποχή της Δημοκρατίας της Βαϊμάρης- και που ’γινε διεθνώς γνωστό όταν ο Ράινερ Βέρνερ Φασμπίντερ, το 1980, το μετέφερε -εκπληκτικά- στη δυτικογερμανική τηλεόραση, ως μίνι σειρά 14 επεισοδίων, με κινηματογραφικές προδιαγραφές.

Κεντρικός ήρωας του μυθιστορήματος, το οποίο διαδραματίζεται στο Βερολίνο του 1928, είναι ο Φραντς Μπίμπερκοπφ που, καταδικασμένος για φόνο, μόλις έχει απολυθεί απ’ τη φυλακή κι η επιθυμία του είναι να γίνει τίμιος και νομοταγής. Δε θα τα καταφέρει. Όταν ένας φίλος του δολοφονεί την πόρνη απ’ την οποία ο Μπίμπερκοπφ εξαρτιόταν, συνειδητοποιεί ότι δε θα μπορέσει να ξεφύγει απ’ τον υπόκοσμο στον οποίο είναι βυθισμένος. Έχει να αντιμετωπίσει τη δυστυχία, την έλλειψη ευκαιριών, το έγκλημα αλλά και τους ραγδαία ανερχόμενους εθνικοσοσιαλιστές του Χίτλερ. Κατά τη διάρκεια του αγώνα του να επιβιώσει, η ζωή τον ανταμείβει με μια έκπληξη. Αλλά η ευτυχία του δε θα διαρκέσει.

Στην Ελλάδα, το «Μπερλίν Αλεξάντερπλατς» του Άλφρεντ Ντέμπλιν πρωτοκυκλοφόρησε, σε μετάφραση Μηνά Παράσχη -η οποία και θα χρησιμοποιηθεί ως βάση για τη διασκευή-, το 1982, απ’ τις Εκδόσεις «Οδυσσέας», απ’ τις οποίες και κυκλοφορεί σ’ επανέκδοση με τον τίτλο «Βερολίνο Αλεξάντερπλατς».

Το μυθιστόρημα έχει μεταφερθεί στον κινηματογράφο το 1931, με τον τίτλο «Μπερλίν Αλεξάντερπλατς – Η ιστορία του Φραντς Μπίμπερκοπφ», απ’ τον Φιλ Γιούτζι -γερμανική παραγωγή- και, πολύ πρόσφατα, το 2020 -η ταινία, επίσης γερμανική, βασικά, παραγωγή, προβλήθηκε στο 70ο Διεθνές Κινηματογραφικό Φεστιβάλ Βερολίνου-, με τον πρωτότυπο τίτλο του, απ’ τον γεννημένο στην Γερμανία από αφγανούς πρόσφυγες Μπουρχάν Κούρμπανι ο οποίος έχει μετατρέψει τον Μπίμπερκοπφ σε παράνομο μετανάστη απ’ την αφρικανική Γουινέα – Μπισάου στην Γερμανία.
Το «Μπερλίν Αλεξάντερπλατς» έχει, ήδη, μεταφερθεί και στο θέατρο. Εντόπισα μια παράσταση στην Ελβετία -στο «Σάουσπιλχάους» της Ζιρίχης, το 2001 -απ’ τον Φρανκ Κάστορφ-, σκηνοθεσία στην οποία βασίστηκε η παράσταση του Κάστορφ, και το 2005, στην «Φόλκσμπίνε» του Βερολίνου, δυο παραστάσεις του στην Γερμανία -στο Βερολίνο (στην «Σάουμπίνε», σε σκηνοθεσία Φόλκερ Λος, το 2009, και στο «Ντόιτσες Τεάτερ» («Γερμανικό Θέατρο»), σε σκηνοθεσία Σεμπάστιαν Χάρτμαν, το 2016), και μια στην Πολονία, στο θέατρο «Στούντιο» της Βαρσοβίας, σε σκηνοθεσία Νατάλια Κορτσάκοβσκα, το 2017.

Στην Ελλάδα έχουν παρουσιαστεί έως τώρα δυο παραστάσεις που άντλησαν απ’ το «Μπερλίν Αλεξάντερπλατς»: το «Berlin Alexanderplatz» απ’ το θίασο «Ακτίς Αελίου», στην Θεσσαλονίκη, στο ομώνυμο θέατρό του, σε σκηνοθεσία Θωμά Βελισσάρη, τη σεζόν 2010/2011 και «Αλεξάντερπλατς», απ’ το θίασο «Κανιγκούντα», σε διασκευή Μαρίας Μαγκανάρη -που επικέντρωσε αποκλειστικά στις γυναίκες του μυθιστορήματος- και σε σκηνοθεσία της, το καλοκαίρι του 2013, στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών, στην «Πειραιώς 260».

Στην παράσταση του Στάθη Λιβαθινού, της οποίας την παραγωγή έχει αναλάβει η εταιρεία «Λυκόφως» του Γιώργου Λυκιαρδόπουλου, σε συνεργασία με την εταιρεία «Polyplanity» της Γιολάντας Μαρκοπούλου, τα σκηνικά και τα κοστούμια θα ’ναι της Ελένης Μανωλοπούλου, η μουσική του Μιχάλη Λατουσάκη κι η διεύθυνση φωτισμών του Αλέκου Αναστασίου ενώ στη διανομή θα μετάσχουν παλαιότεροι συνεργάτες του σκηνοθέτη απ’ την εποχή της Πειραματικής Σκηνής του Εθνικού Θεάτρου αλλά και νεότεροι: Βασίλης Ανδρέου, Γιώργος Δάμπασης, Νίκος Καρδώνης, Στάθης Κόικας, Λίλη Μελεμέ, Δημήτρης Παπανικολάου, Μαρία Σαββίδου, Άρης Τρουπάκης, Δημήτρης Φιλιππίδης. Οι δοκιμές θ’ αρχίσουν αρχες Αυγούστου κι η πρεμιέρα προσδιορίζεται, στο θέατρο «Οδού Κυκλάδων-Λευτέρης Βογιατζής» -με το οποίο ο Στάθης Λιβαθινός συνδέεται πολλαπλά καθώς εκεί έπαιξε το 1993/1994, με την «νέα Σκηνή», σε σκηνοθεσία Λευτέρη Βογιατζή, τον Δάσκαλο, στον «Κατσούρμπο» του Γεωργίου Χορτάτση- για τα μέσα Νοεμβρίου.

Στο μεταξύ, ο Στάθης Λιβαθινός φεύγει για το Τελ Αβίβ, όπου η Ισραϊλινή Όπερα, παρουσιάζει, με μουσική διεύθυνση Τζουλιάνο Καρέλα και με διαφορετική, βέβαια, διανομή, την «Αΐντα» του Τζουζέπε Βέρντι στη σκηνοθεσία που ο Στάθης Λιβαθινός υπέγραψε, με μεγάλη επιτυχία, το 2017, στην Όπερα «Λα Μονέ» των Βρυξελλών.

27.05.2022, Σαρηγιάννης Γιώργος Δ.Κ. «Μπερλίν Αλεξάντερπλατς από τον Στάθη Λιβαθινό στο Βογιατζής», totetartokoudouni.blogspot.com

Για το link πατήστε εδώ