Μια γόνιμη παράσταση

Η επιλογή του Στάθη Λιβαθινού, το σαιξπηρικό Αγάπης Αγώνας Άγονος, με μια υπέροχη ενορχήστρωση όλων των συντελεστών, είναι από τις πιο παραγωγικές εμπνεύσεις της θεατρικής χρονιάς.

Εν αρχή ο λόγος. Αφ’ ενός, ο απαράμιλλα μεταφρασμένος από το Στρατή Πασχάλη. Αφ’ ετέρου, ο λόγος που ο Στάθης Λιβαθινός διάλεξε και ανέβασε το συγκεκριμένο έργο στην Πειραματική Σκηνή του Εθνικού Θεάτρου: είχε άποψη για το έργο, όραμα και για τούτο εύστοχη διανομή. Δούλεψε με νέους ηθοποιούς κι άξιους συνεργάτες, ενορχηστρώνοντας τα κέφια τους, το σφρίγος τους και τις γόνιμες παρορμήσεις τους. Έργο γεμάτο αινίγματα λεκτικά, «ποιητικούς δαιδάλους», τραγουδιστά παιχνιδίσματα, λαϊκές θυμοσοφίες και απότομες εναλλαγές , παράδοξη πορεία και σχόλια θανατερά πάνω στο ύφος και στη θεατρική παραγωγή του καιρού του, πάνω σε πρόσωπα και πολιτικοκοινωνικά πράγματα.

Τέσσερα ζεύγη ερωτευμένων, πάνω στο κρυφτό, το κυνήγι και το παιχνίδι της κατάκτησης. Ο βασιλιάς της Ναβάρας και τρεις αυλικοί του σύντροφοι από τη μια. Η πριγκίπισσα της Γαλλίας με τρεις φίλες της αυλής της από την άλλη. Το έργο διαδραματίζεται στη φύση, μια και ο βασιλιάς –έχοντας ιδρύσει με τους φίλους του μια Πλατωνική Ακαδημία, όπου η πνευματική άσκηση θα παραμέριζε κάθε πειρασμό της σάρκας επί τρία χρόνια – αδυνατεί να δεχτεί στο παλάτι του τη γυναικεία συντροφιά. Έτσι ετοιμάζει -σε απόσταση ασφαλείας- μια πολυτελή υπαίθρια διαβίωση για την πριγκίπισσα, τις τρεις κυρίες της αυλής της και τον άρχοντα ακόλουθό τους. Στο ερωτικό κυνηγητό εμπλέκονται ένας αστυνομικός, ένας δασοφύλακας, ένας ιερέας μαζί μ’ ένα δάσκαλο, ένας τύπος λαϊκός και καρπαζοεισπράκτορας, μια χωριατοπούλα κι ένας φαντασιόπληκτος Ισπανός με τον κωμικό του ακόλουθο. Όλα αυτά τα πρόσωπα, συγγενικά με τύπους από την κομέντια ντελ άρτε, αλλά και με στοιχεία από το λόγιο αυλικό θέατρο δεν αφήνουν τίποτα όρθιο και ασχολίαστο από γεγονότα του καιρού τους. Ένα έργο που σφύζει από ζωή και μεταμφιέσεις, ένα παιγνιώδες και ποιητικό προφίλ της αιώνιας ερωτικής έλξης και περιπέτειας, στη σκιά του μάταιου, που έρχεται συχνά, ακριβώς στη μέση ή στην αρχή…

Αν εξαιρέσει κανείς μια μικρή δόση φλυαρίας και αυταρέσκειας στο δεύτερο μέρος, πρόκειται για μια από τις απολαυστικότερες, γονιμότερες και πιο ουσιαστικές δουλειές της χρονιάς.

Ποιους να ξεχωρίσεις από μια εξαίρετη διανομή, η οποία, στις δύο από τις τρεις φίλες της πριγκίπισσας, είναι διπλή. Με σειρά εμφάνισης, έλαμψαν, έπεισαν, αποκαλύφθηκαν ο Στάθης Γράψας (βασιλιάς), ο Παναγιώτης Μπουγιούρης, ο Νικόλας Παπαγιάννης και ο Γιάννης Μαυρετσάκης (αυλικοί του σύντροφοι), έδωσε ρεσιτάλ στα αρχέτυπα του χωροφύλακα Μούχλα και του δασονόμου ο Δημήτρης Ήμελλος, έπεισε ως κωμικός κλάσεως ο Αλέξανδρος Λογοθέτης (Φράπας), απογειώθηκε μοναδικά στον ρόλο του Ισπανού Αρμάδο ο Βασίλης Ανδρέου δημιουργώντας ένα εξαίρετο δίδυμο μαζί με το δούλο του Σκώρο, παιγμένο από τον πολύ ξεχωριστό Νίκο Καρδώνη. Αποκάλυψη η Μαρία Σαββίδου στον ρόλο της χωριατοπούλας Ζακνέτας. Σχεδόν χόρεψε το ρόλο του ακίνδυνου ακόλουθου των κυριών, Μποναγιέ, ο πολύ καλός Τάσος Γιαννόπουλος. Θαύμασα το κύρος, την ομορφιά, το στήσιμο αλλά και το ερωτικό ράγισμα στο παίξιμο στης Μαρίας Ναυπλιώτου (πριγκίπισσα). Από τις ακόλουθές της, ξεχώρισα το σχόλιο της εύθραυστης Κατερίνας από την Αλεξάνδρα Λέρτα, την ντόμπρα πορεία της Μαρίας, από τη Μαριάννα Λαμπίρη, μ’ ενόχλησε κάπως η αυτάρεσκη γλώσσα του σώματος και η προπέτεια του λόγου της Ροζαλίνας από την Εβίτα Ζημάλη. Ο Ολοφέρνης του Δημήτρη Παπανικολάου μαζί με τη μπαλάντα του στο διάλειμμα έδωσε το μέτρο ενός ώριμου χαρισματικού σκεπτόμενου ηθοποιού, που αν δεν τυποποιηθεί σ’ αυτό το ύφος, θα προσφέρει πλείστα στα θεατρικά μας πράγματα. Εύστοχος και μελετημένος ο Πατήρ Ναθαναήλ του Γιώργου Δάμπαση.

Μια αριστοτεχνική μετάφραση μια αναβλύζουσα σκηνοθεσία ανέδειξαν ένα δύσκολο έργο. Της συγγραφικής περιόδου του Σαίξπηρ, όπου φρόντιζε μεν για την τελική επαναφορά των πραγμάτων στο νόμο, στην τάξη, στην τρέχουσα ηθική, ωστόσο οι σκιές έπεφταν σαν καρμανιόλες τόσο πάνω στον ποθητό λαιμό της τέρψης, όσο και στις αβύσσους που πλησιάζουν τη δραματουργία του.

05.2002, Κολτσιδοπούλου Άννυ Θ. «Μία γόνιμη παράσταση», Γυναίκα

 

Για το link πατήστε εδώ