Ευοίωνα σημάδια

Η καλλιτεχνική και ιδιαίτερα η θεατρική εκπαίδευση στον τόπο μας πάσχει. Ακόμη και οι πιο πρόσφατες νομοθετικές ρυθμίσεις, όπως έγινε και με τη διαβόητη εκπαιδευτική μεταρρύθμιση, εξαντλούνται σε τελείως τεχνικά, διαδικαστικά και εξεταστικά θέματα.

Στο ουσιώδες πρόβλημα, δηλαδή το περιεχόμενο των σπουδών, τις μεθόδους διδασκαλίας και τη θεωρητική υποδομή κάθε τέτοιας σπουδής οι ισχύοντες νόμοι ανάγονται ιδεολογικά και αισθητικά στον ιδρυτικό νόμο της Δραματικής Σχολής του Εθνικού θεάτρου το 1930!! Αφήνω όλες τις φωτογραφικές ρυθμίσεις για να καλυφθούν απαιτήσεις δικαιώματος διδασκαλίας συγκεκριμένων προσώπων. Λέγεται και κυκλοφορεί ευρέως πως όταν συντασσόταν ο νόμος πριν από χρόνια γνωστός Σχολάρχης, σύμβουλος στο νομοτεχνικό επιτελείο, επέμενε να μειωθεί κατά πέντε χρόνια ο απαιτούμενος χρόνος θητείας στο θέατρο των ηθοποιών – διδασκάλων σε σχολές, γιατί έτσι αποκτούσε δικαίωμα διδασκαλίας ευνοούμενος μαθητής του!!

Τέλος πάντων, η θεατρική πρακτική εκπαίδευση στη χώρα μας πρέπει να αλλάξει άρδην. Και είναι καιρός, γιατί τώρα, έτσι που έχουν τα πράγματα, συγχέονται η ήρα και το σιτάρι, ακατάλληλοι και σχεδόν εγκληματικοί δάσκαλοι συμφύρονται με ταλαντούχους και χαρισματικούς. Λέμε συχνά πως, αφότου πέθαναν οι μεγάλοι δάσκαλοι (ο Ροντήρης, ο Κουν, ο Κατσέλης, ο Καραντινός, ο Χαρατσάρης, ο Μουζενίδης, ο Βαχλιώτης), έλειψαν τα χαρισματικά πρόσωπα από τις αίθουσες διδασκαλίας. Πρόσφατα ο θάνατος του Β.Δ. Διαμαντόπουλου μάς στέρησε από έναν επίσης ταμένο στη θεατρική παιδεία. Και όμως, υπάρχουν ήδη πολλοί και κυρίως νέοι που διαθέτουν τη σφραγίδα της Δωρεάς.

Δεν στέρεψε το είδος. Με κάθε ευκαιρία θα τους προβάλουμε, γιατί και η κριτική οφείλει να παρακολουθεί τα εργαστήρια που παράγουν νέους δημιουργούς και να ελέγχει μεθόδους, επιτεύξεις και διαστρεβλώσεις. Γιατί και τέτοιες δυστυχώς εντοπίζονται. Μια στρεβλή θεατρική παιδεία, σε μιαν, όπως η ελληνική, ανορθόδοξη καλλιτεχνική αγορά, θα τροφοδοτήσει ασφαλώς τη σκηνή με, κατ’ αρχάς, δυστυχισμένα άτομα. Μια ατελής εκπαίδευση η μια απατηλή συνοδεύει διά βίου τον ηθοποιό και υπονομεύει συνεχώς – ακόμη και τις φιλότιμες προσπάθειές του να βελτιωθεί. Οι σκέψεις αυτές είναι απαραίτητες για να εκφράσω τον ενθουσιασμό μου για μια συγκεκριμένη περίπτωση ορθής και γόνιμης θεατρικής εκπαίδευσης. Πρόκειται για την τάξη που αποφοίτησε το καλοκαίρι από το Θεατρικό Σχολείο «Τζένη Καρέζη» και που την αποκλειστική ευθύνη της για τέσσερα ολόκληρα χρόνια είχε ο νέος, αλλά χαρισματικός, δάσκαλος (σκηνοθέτης και ηθοποιός) Στάθης Λιβαθινός. Στις διπλωματικές τους εξετάσεις αυτά τα τυχερά παιδιά παρουσιάσθηκαν με μια πλήρη, με επαγγελματικές προδιαγραφές, παράσταση, τη «Δωδέκατη νύχτα» του Σαίξπηρ. Και θριάμβευσαν. Ο διευθυντής του Σχολείου, ο Κώστας Καζάκος, τους έκανε την τιμή να τους παραχωρήσει για ένα μήνα τη σκηνή του θεάτρου «Τζένη Καρέζη», όπου έως πριν από λίγες ημέρες, ως επαγγελματίες πλέον ηθοποιοί, με συγκροτημένο και νομικά πρόσωπο («Ηθοποιών θέατρο») παρουσίασαν στο κοινό τη δουλειά τους.

Όσοι είχαν τη χαρά να δουν αυτή την παράσταση θα απόλαυσαν πρώτα και κύρια τη φρεσκάδα της. Τα σαιξπηρικά κωμικά αριστουργήματα έχουν μια σπάνια εφηβική ορμή. Εξάλλου, όπως η διανομή το απαιτεί, ιδιαίτερα στη «Δωδέκατη νύχτα» και στο «Όνειρο θερινής νύχτας», τα περισσότερα πρόσωπα είναι νέα αγόρια και κορίτσια (που παίζονταν από αγόρια). Άρα, μια παράσταση κωμωδίας του Άγγλου ποιητή χρειάζεται και τη βιολογική φρεσκάδα και την αλήθεια των σωμάτων και τη διαθεσιμότητα του νεανικού ψυχισμού.

Ο Λιβαθινός είναι ένας μικρός μάγος, χάρισμα απαραίτητο για δάσκαλο ηθοποιών. Καθοδηγεί, διεισδύει στις ψυχές, αποθεώνει τη νεανική κινητικότητα, χωρίς να επιτρέπει την έπαρση και τη φλυαρία.

Η παράσταση της «Δωδέκατης νύχτας» παίρνει στη δική μου συνείδηση, ύστερα από κοντά πενήντα χρόνια μανιακής προσήλωσης στα θεατρικά μας πράγματα, τη σημασία που είχε η πρώτη εμφάνιση της ομάδας του Καραντινού (Γιωτόπουλος, Αρώνης, Καν. Αποστόλου, Κλειώ Νικολάου, Ματσακάς), την πρώτη εμφάνιση με τη «Μικρή μας πόλη» και «Με τα δόντια» του Θορ. Γουάιλντερ της ομάδας του Κουν, 1954 (Ζαβιτσιάνου, Φυσσούν, Λαζάνης, Χρηστίδης, Αγγελίδου, Πανταζοπούλου κ.λπ.), την πρώτη εμφάνιση πάλι με «Δωδέκατη νύχτα» μιας νέας φουρνιάς του Ροντήρη (1957) στον Πειραιά (Καλογήρου, Μπρούσαλης, Ντούζος, Τρ. Καραντζάς, Θ. Ιωαννίδου, Κοντούλης, Παπαλάμπρου, Καλιβωκάς, Βούλα Χαριλάου κ.λπ.).

Ιδού λοιπόν μια νέα, ασκημένη, υποψιασμένη και, ελπίζω, σεμνή φουρνιά: Σ. Γράψας, Σ. Σκορδαρά, Παπαστεφανάκη, Σολέντη, Μελεμέ, Τσούκαλη, Γούνας, Δάμπασης, Στρέπκος, Πουλάκος, Σ. Ιωαννίδη, Αιγινίτου, Δ. Μυλωνάς, Β. Ανδρέου, Π. Μπουγιούρης.

29.11.1999, Γεωργουσόπουλος Κώστας «Ευοίωνα σημάδια», Τα Νέα

 

Για το link πατήστε εδώ