Αγάπης αγώνας άγονος – Ερωτευμένος Σαίξπηρ

Τρεις ώρες τρομερής ενέργειας, συνεχούς δράσης κι ασταμάτητου γέλιου. Ο Στάθης Λιβαθινός έχει στήσει μια παράσταση που ο ίδιος ο Σαίξπηρ θα ήθελε να… πρωταγωνιστούσε. Οι ηθοποιοί του με τα πρωτοποριακά τους κοστούμια έδωσαν το καλύτερο τον καλύτερο εαυτό τους γεφυρώνοντας ιδανικά το παρελθόν με το παρόν.

Το έργο

Γραμμένο μεταξύ 1594-5, πριν από το «Ρωμαίος και Ιουλιέτα» και με πρωτότυπο τίτλο «Love’s Labour’s Lost», εκτυλίσσεται στη Γαλλία, στην Αυλή του βασιλιά της Ναβάρας, ο οποίος μαζί με μια ομάδα ευγενών αποφασίζουν να στερηθούν την ηδονή και να αφοσιωθούν στη μελέτη. Η επίσκεψη όμως της Γαλλίδας πριγκίπισσας με τη γυναικεία συνοδεία της διαταράσσει τη γαλήνη τους και γίνεται αφορμή ενός προκλητικού παιχνιδιού πειρασμών και παραβάσεων γεμάτο από έρωτα, χιούμορ αλλά και σκληρότητα.

Η μετάφραση

Η λειτουργική μετάφραση του Στρατή Πασχάλη σ’ αυτό το ομολογουμένως δύσκολο κείμενο αναδεικνύει τη λεπτή ειρωνεία, τον εύθραυστο κυνισμό, τη νεανική φρεσκάδα, τον περιρρέοντα ερωτισμό που διαπερνά το έργο φωτίζοντας τη συμπαγή γραφή της πολύπλοκης φόρμας του ποιητή.

Η σκηνοθεσία

Τα εύσημα αυτής της υπέροχης παράστασης ανήκουν σαφέστατα στο δημιουργό της, τον Στάθη Λιβαθινό, ο οποίος δίδαξε στους ηθοποιούς του το εύρος, τον πλούτο, τη μουσικότητα και το μέτρο του σαιξπηρικού λόγου, στήνοντας μια παράσταση εντελώς σύγχρονη με γερές ρίζες και σεβασμό στις αναφορές του παρελθόντος. Μια παράσταση – παρακαταθήκη ευθύβολης σκηνοθετικής καθοδήγησης και άριστης γνώσης του σαιξπηρικού κόσμου.

Το σκηνικό

Το πρώτο και το δεύτερο μέρος της παράστασης ξεκινά από το φουαγιέ της Πειραματικής και στη συνέχεια η δράση μεταφέρεται, μαζί με το κοινό, στη σκηνή του θεάτρου την οποία η Ελένη Μανωλοπούλου έχει ντύσει απ’ άκρη σ’ άκρη με ταπετσαρία-αντίγραφο του πίνακα «The Dream», του συμβολιστή ζωγράφου Henri Rousseau, που απεικονίζει το μυστικό κήπο του υποσυνείδητου μέσα στον οποίο παραμονεύουν διάφορα πλάσματα γύρω από το ανάκλιντρο της γυναίκας αρχέτυπο. Αυτή η επιλογή, ενώ στην αρχή ξενίζει κάπως, στη συνέχεια λειτουργεί και σε επίπεδο πραγματικό αλλά και σε μεταφορικό καθώς από τη μία δεικνύει τον κήπο του βασιλικού παλατιού, όπου διαδραματίζονται αρκετές σκηνές, ενώ σε μεταφορικό επίπεδο παραπέμπει στις ανομολόγητες επιθυμίες και τα πάθη των χαρακτήρων.

Τα κοστούμια

Εδώ η Ελένη Μανωλοπούλου ξεπέρασε τον εαυτό της μετουσιώνοντας την αμφισημία και τον τραγέλαφο της σαιξπηρικής γραφής σε ευφάνταστα, απροσδόκητα κοστούμια που γεφυρώνουν τις στυλιστικές τάσεις του χθες και του σήμερα χωρίς να υποπίπτει στην εύκολη λύση μιας trendy fashion statement. Πόσοι από σας περιμένατε να δείτε σαιξπηρικό ήρωα ντυμένο με Moschino T-shirt, μεταλλιζέ παντελόνι κάπρι με ρίγες, πορτοκαλί κάλτσες και κόκκινα παπούτσια Puma;

Η μουσική

Στο ίδιο πνεύμα και οι μουσικές επιλογές του Θοδωρή Αμπαζή ο οποίος, αναμειγνύοντας αναγεννησιακούς και hard rock ήχους, ανέγνωσε με το δικό του τρόπο τη λυρικότητα αλλά και την τραχύτητα της πολυφωνικής λαλιάς του ποιητή συνάδοντας με το σύγχρονα ελισαβετιανό πλαίσιο της παράστασης.

Οι ηθοποιοί

Χρήζουν ιδιαίτερης μνείας όλοι τους. Ο Λιβαθινός εξάλλου είναι γνωστό ότι αναδεικνύει με μοναδικό τρόπο τους ηθοποιούς του. Ο βασιλιάς του Στάθη Γράψα και η πριγκίπισσα της Μαρίας Ναυπλιώτου συνέθεσαν ένα από τα ερωτικότερα ζευγάρια επί σκηνής, χωρίς να απεκδύονται το παραμικρό ιμάτιο.

Ο Μπιρόν του Γιάννη Μαυριτσάκη, ο Ντιουμέν του Νικόλα Παπαγιάννη, ο Μούχλας του Δημήτρη Ήμελλου, ο Φράπας του Αλέξανδρου Λογοθέτη, ο Αρμάδο του Βασίλη Ανδρέου, ο Σκώρος του Νίκου Καρδώνη, η Ζακνέτα της Μαρίας Σαββίδου, ο Μπουαγιέ του Τάσο Γιαννόπουλου κι ο Ολοφέρνης του Δημήτρη Παπανικολάου ακροβατούσαν με ακρίβεια ανάμεσα στα βρώμικα αστεία και τα αιθέρια σονέτα, τη χοντροκομμένη πρόζα και τις επιτηδευμένες ρίμες του σαιξπηρικού έργου πλάθοντας απολαυστικά τραγελαφικούς χαρακτήρες. Τολμούμε να πούμε ότι οι υποκριτές ικανότητες του κυρίου Ήμελλου μας θύμισαν πολύ τον υπέροχο Βασίλη Λογοθετίδη.

Το πρόγραμμα

Απ’ αυτά που κρατάς και βάζεις σε περίοπτη θέση στη βιβλιοθήκη σου για να ανατρέξεις και στο μέλλον για τυχόν αναφορές. Εκτός από τη μετάφραση του κειμένου, ο Σάββας Κυριακίδης ενσωμάτωσε κάποια κείμενα που αφορούν το έργο του Σαίξπηρ, αποσπάσματα περί έρωτος, και όλα αυτά σε ένα προσεγμένο lay out που θυμίζει σημειωματάριο των σχολικών μας χρόνων δεμένο με σπιράλ.

Οι θεατές

Καιρό είχα να ακούσω θεατές να σολάρουν από τα γέλια. Όλοι περνούσαν υπέροχα και στο τέλος της παράστασης τίμησαν τον 16μελή θίασο με ξέφρενα «μπράβο» κι αμέτρητα encore.

Κορυφαίες στιγμές

Οι περισσότερες σκηνές του έργου! Εκεί όμως όπου έγινε χαμός ήταν οι σκηνές του ντουέτου Αρμάδο-Σκώρος και οι μονομαχίες του αρχαίου δράματος – που μόνο δράμα δεν ήταν – που παρουσίασαν ο Μούχλας, ο Φράπας, ο Αρμάδο, ο Σκώρος, ο πατήρ Ναθαναήλ και ο Ολοφέρνης στο βασιλιά και στην πριγκίπισσα.

Σπόντα

Για να μη βρεθείτε στη δεινή θέση που βρεθήκαμε εμείς (είδαμε την τρίωρη παράσταση από τα σκαλάκια ανάμεσα στα καθίσματα) και σκεβρώσετε, προνοήστε να εξασφαλίσετε εγκαίρως μια θέση, καθώς οι θέσεις δεν είναι αριθμημένες και οι θεατές κάθονται όπου βρουν.

Δια ταύτα

Να το δείτε οπωσδήποτε. Αν ακολουθήσετε τη παραπάνω συμβουλή, από κει και πέρα αναλαμβάνει ο Λιβαθινός να σας ταξιδέψει όπως μόνο αυτός ξέρει, με γνώση και ανατρεπτική διάθεση, σ’ ένα κόσμο όπου κυριαρχούν τα ερωτικά τερτίπια και η μαγικά υπερβατική δύναμη της αγάπης.

Μπλάτσου Ιωάννα «Αγάπης αγώνας άγονος – ερωτευμένος Σαίξπηρ», Time Out Athens