Δράμα η τραγωδία της «Αντιγόνης»

Έλειπαν οι δυνατές ερμηνείες, ενώ η σκηνοθεσία δεν μπόρεσε να πείσει.

«Στη ζωή δεν πρέπει να ξεχνάμε εκείνους που φεύγουν. Απόψε σε αυτή την παρέα θα ήταν μαζί μας ο κορυφαίος μεταφραστής αρχαίων συγγραφέων και δοκιμιογράφος που έφυγε πρόσφατα από τη ζωή. Η παράστασή μας είναι αφιερωμένη στον σπουδαίο Δημήτρη Μαρωνίτη» Τα λόγια του σκηνοθέτη Στάθη Λιβαθινού αμέσως μετά την παράσταση «Αντιγόνη» του Σοφοκλή, το Σάββατο 16 Ιουλίου, μπροστά στο κατάμεστο αρχαίο θέατρο της Επιδαύρου έκαναν τους θεατές να χειροκροτούν θερμά και παρατεταμένα.

Η νέα και πυκνή μετάφραση του Δημήτρη Μαρωνίτη από τη μια και η σύνθεση ενός θιάσου αστέρων παλαιάς και νέας φρουράς από την άλλη θα μπορούσαν να δώσουν το στίγμα μιας στερεής και καλοστημένης, από κάθε άποψη, παράστασης. Ωστόσο, η πρώτη συμπαραγωγή του Εθνικού Θεάτρου με το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος και το Θεατρικό Οργανισμό Κύπρου, η «Αντιγόνη», σε σκηνοθεσία Στάθη Λιβαθινού, φέρει αρκετά ψεγάδια στην απόδοσή της.

Θα περίμενε δηλαδή κανείς πως μέσα από ένα πλούσιο, άμεσο και καίριο κείμενο, χωρίς περιττά φτιασίδια και ρητορική χλιδή, θα υπάρξουν δυνατές ερμηνείες και μια ευρηματική σκηνοθετική σύνδεση των τριών γενεών ηθοποιών.

Η πλοκή

Τι γίνεται όμως στην «Αντιγόνη» του Λιβαθινού; Μελετά με σεβασμό το έργο, διακρίνεται για ένα εξαιρετικό κείμενο, αλλά οι ερμηνείες και η σκηνοθεσία στέκονται πλαδαρά στο έργο που μας κληρονόμησε ο Σοφοκλής. Η τραγωδία μιλάει για τη μοίρα, το πεπρωμένο, τη σύγκρουση μεταξύ των νόμων της ηθικής και των νόμων της Πολιτείας. Η Αντιγόνη είναι η ηρωίδα, το θύμα μιας κληρονομικής κατάρας που έπεσε στον οίκο των Λαβδακιδών και γράφτηκε από τον Σοφοκλή σαν αντίδραση για την εξορία του Θεμιστοκλή. του νικητή της Ναυμαχίας της Σαλαμίνας. Η αδελφή του Πολυνείκη, η Αντιγόνη, αποφασίζει να τον τιμήσει με την πρέπουσα ταφή. Συλλαμβάνεται και οδηγείται στον Κρέοντα, που, τηρώντας τους νόμους της Πολιτείας, την καταδικάζει σε θάνατο. Ο βασιλιάς παραμένει αμετάπειστος ακόμη και μετά την παρέμβαση του γιου του, Αίμονα, και διατάζει να θαφτεί η Αντιγόνη ζωντανή σε μια σπηλιά. Ωστόσο, τα δεινά που έχει προβλέψει ο μάντης Τειρεσίας δεν θα αργήσουν να γίνουν πραγματικότητα. Η καθυστερημένη υπαναχώρηση του βασιλιά δεν θα προλάβει την καταστροφή. Η Αντιγόνη έχει απαγχονιστεί μέσα στη φυλακή της και ο αγαπημένος της Αίμονας έχει αυτοκτονήσει. Η Ευρυδίκη, γυναίκα του Κρέοντα. ακολουθεί το γιο της στον Άδη.

Τα πρόσωπα

Ο Δημήτρης Λιγνάδης κρατάει το ρόλο του Κρέοντα, του βασιλιά και στρατηγού των Θηβών. Έχοντας πλέον μακρά ερμηνευτική πείρα στην αρχαία τραγωδία, ο ηθοποιός αρχίζει να αναπτύσσεται καίρια και προσεκτικά. χωρίς όμως να εκμεταλλεύεται κάποιες αβανταδόρικες στιγμές του ρόλου. Η νεαρή Αναστασία Ραφαέλα Κονίδη, με πείρα ούτε τριών χρόνων στο θέατρο, ντεμπουντάρει στην Επίδαυρο και επιχειρεί να σηκώσει το βάρος της Αντιγόνης. Στην πρώτη της επαφή με το αρχαίο δράμα και το αργολικό θέατρο, η νεαρή ηθοποιός δεν καταφέρνει να βγει αλώβητη. Η υπόλοιπη διανομή -οι Δήμητρα Βλαγκοπούλου, Αντώνης Κατσαρής. Βασίλης Μαγουλιώτης. Κώστας Καστανάς, Στέλλα Φυρογένη. Αντώνης Κατσαρής, Μαρία Κωνσταντά, Αστέρης Πελτέκης- κινείται σε μια ισορροπημένη απόδοση, χωρίς θριαμβευτικούς τόνους. Ωστόσο, η Μπέτυ Αρβανίτη ως Τειρεσίας και η Μαρία Σκούντζου ως Κορυφαία του Χορού δίνουν καθαρά το στίγμα της ερμηνευτικής τους οντότητας και ταυτότητας. Η μοναδική στιγμή της παράστασης, η σκηνή-φινάλε του έργου με τα δυνατά λόγια του Χορού. ίσως έδωσε συναίσθημα στην «Αντιγόνη», αλλά δεν έσωσε την κατάσταση. «Τον πρώτο λόγο έχει η φρόνηση στο δρόμο της ευδαιμονίας. Πληρώνουν ακριβά τα μεγάλα λόγια τους οι αλαζόνες, ωσότου αργά να βάλουν γνώση στα γεράματα».

18.07.2016, Στούκα Ξένια «Δράμα η τραγωδία της Αντιγόνης», Ελεύθερος Τύπος