Απόγνωση με θέα

Το έργο του Ντέιβιντ Μάμετ «Οικόπεδα με θέα», γνωστό στην Ελλάδα, ως τώρα, μόνο μέσα από τη μεταφορά του στον κινηματογράφο, παρουσιάζεται στη σκηνή χάρη στον Δημήτρη Τάρλοου.

Ένα κτηματομεσιτικό γραφείο

Τέσσερις υπάλληλοι-πωλητές οικοπέδων στη δίνη ενός διαγωνισμού πωλήσεων που έχει οργανώσει ο διευθύνων το γραφείο, ένας «άψητος» στη δουλειά χαρτογιακάς, με έπαθλο μια Κάντιλακ. Ο ανταγωνισμός, η ψυχολογικό πίεση, το άγχος θα οδηγήσουν σε «ανθρωποσφαγή».

Ο Ντέιβιντ Μάμετ σχεδιάζει χαρακτήρες που «αλληλοσυμπληρώνονται» και οι συγκρούσεις γεννιούνται αβίαστα και εκρήγνυνται σαν από ένα εν ενεργεία ηφαίστειο. Οι κτηματομεσίτες αφήνουν στα συρτάρια τους κάθε αίσθηση ανθρωπιάς και ηθικής και «ξεσκίζονται» με νύχια και με δόντια για το χρήμα και, σε τελική ανάλυση, για την επιβίωσή τους σε μια ανελέητα ανταγωνιστική κοινωνία, ικανή να τους οδηγήσει στα άκρα για το κέρδος και μόνο.

Ο Μάμετ ξεγυμνώνει χωρίς δισταγμούς το «αμερικανικό όνειρο» με μια σκληρή, αδρή, χυδαία γλώσσα. Η πώληση είναι ένα «φτιάξιμο», ένα ξέσπασμα που ταυτίζεται με τη σεξουαλική πράξη. Το «Οικόπεδα με θέα» είναι το απόλυτα «αρσενικό» έργο.

Ο Ντέιβιντ Μάμετ δεν πιστεύω ότι είναι μεγάλος συγγραφέας. Γιατί δεν είναι ποιητής. Αλλά είναι συγγραφέας σκεπτόμενος και ικανός. Και το «Οικόπεδα με θέα», αν και, κατά τη γνώμη μου, δεν είναι παρά ένας ανασχηματισμός, ένα «ριμέικ» του «Θανάτου του εμποράκου» του Άρθουρ Μίλερ, αν και το θέμα του είναι κάπως «περιοριστικό», είναι ένα έργο στέρεο, με χιούμορ σκληρό, στο οποίο ο συγγραφέας έξυπνα προσπαθεί να κρατήσει το ενδιαφέρον προσθέτοντας «σασπένς».

Ο Στάθης Λιβαθινός είχε στα χέρια του μια άψογη μετάφραση του Δημήτρη Τάρλοου, το εξαίρετο σκηνικό μιας νέας σκηνογράφου, της Ελένης Μανωλοπούλου, που από την πρώτη στιγμή έχει δώσει δείγματα εκθαμβωτικού ταλέντου, και τη μουσική του Ντέιβιντ Λιντς που σαν να «αναβλύζει» από το κείμενο. Δούλεψε εξαντλητικά, όπως γίνεται φανερό, με τους ηθοποιούς του αλλά, κατά τη γνώμη μου, «βάρυνε» το έργο, που βγαίνει μάλλον ρώσικο παρά αμερικανικό. Ενώ οι ηθοποιοί του φαίνονται να κάνει ο καθένας το «νούμερό» του παρά να δένουν σφικτά.

Βρήκα «λίγο» τον Δημήτρη Τάρλοου σ’ ένα ρόλο που, έτσι κι αλλιώς, δεν του ταιριάζει, ενώ ο Γιώργος Κέντρος, ρολίστας σπουδαίος, πέφτει πάλι στην παγίδα των μανιερισμών και των υπερβολών. Ξεχώρισα τον Αλέξανδρο Μυλωνά και τον Δημήτρη Καταλειφό. Ο οποίος, αν και νεώτερος από το ρόλο, καταφέρνει να είναι ο Λεβίν. Απεγνωσμένος και σπαρακτικός, δίνει μια ερμηνεία συγκλονιστική, από τις καλύτερες τις χρονιάς και, νομίζω, την καλύτερή του ως τώρα. Γι’ αυτήν και μόνο αξίζει να δείτε την υψηλού, άλλωστε, επιπέδου παράσταση.

Σαρηγιάννης Γιώργος Δ.Κ. «Απόγνωση με θέα», Ταχυδρόμος