«Μόνο φως – τα χέρια μας»
Ιλιάδα, Ραψωδία Ο,
μετ.: Δ. Μαρωνίτης
Αυτό το αναπάντεχο ξύπνημα της χώρας μας, σαν από εφιάλτης εν τω μέσω της νυκτός, παραήταν επώδυνο. Η χώρα παρουσίασε πυρετό, σπασμούς, έβγαλε αφρούς από το στόμα που γρήγορα έγιναν επιθανάτιος ρόγχος. Κι όμως, λίγο πριν, η χώρα είχε πέσει για ύπνο χαρούμενη, ξέγνοιαστη, όλο υποσχέσεις και λουλούδια και με ένα ατελείωτο νανούρισμα που ψιθύριζε πως η γιορτή δεν θα τελειώσει ποτέ… Έτσι κάπως βρεθήκαμε όλοι μαζί στη μέση του πουθενά. Ή, όπως λέει κι ο ποιητής, «σε δάσος σκοτεινό».
Λένε πως για έναν καλλιτέχνη όσο χειρότερα γύρω του, τόσο καλύτερα μέσα του. Μπορεί. Λένε επίσης πως αν αύριο κλείσουν όλα τα θέατρα στην Ελλάδα δεν θα αλλάξει τίποτα. Έτσι κι αλλιώς, η οικονομία αποφασίζει πλέον για όλα. Σε αυτό το περίεργο ισοζύγιο μπορεί πολλά να χαθούν ανώδυνα, αλλά ένα είναι σίγουρο: τίποτα δεν θα κερδηθεί. Μες στις ακρότητες, τις φωνές και τους σπασμούς της εποχής, ατμόσφαιρα θα έλεγε κανείς εμφυλίου πολέμου, ο πολιτισμός και, ναι, δεν ντρέπομαι να το πω, ο θεατρικός μας πολιτισμός, είναι αυτός που θα ξανακερδίσει για λογαριασμό μας το χαμένο μας πρόσωπο. Τη μνήμη, όχι τη λαγνεία για το παρελθόν, μια μνήμη για το μέλλον.
Θα ήθελα πολύ το 2013, η γλώσσα μας αλλά και η θεατρική μας πραγματικότητα, συνυφασμένα άλλωστε και τα δύο, να καταφέρουν να αναδείξουν ό,τι δεν πωλείται. Ό,τι δικό μας πραγματικό, ό,τι θα μπορούσαμε να προβάλλουμε στο εξωτερικό χωρίς να ντρεπόμαστε. Γιατί τώρα μας κοιτάνε όλοι. Η θεατρική τέχνη είναι το παράθυρο από το οποίο μπορεί να φυσήξει ζωογόνο αεράκι, όχι μόνο παρηγορητικό.
Τα θεατρικά έργα και οι παραστάσεις μας αλλά και η δουλειά των νέων Ελλήνων συγγραφέων πρέπει να καταφέρουν να φτάσουν στους νεότερους.
Κορυφαία στιγμή στις ανάγκες του θεάτρου των χρόνων που έρχονται είναι η θεατρική παιδεία και θα ήθελα αυτή η χρονιά να σημαδέψει μεγάλες αλλαγές ακόμα και αν χρειαστεί κάποιοι από εμάς να δουλέψουμε εθελοντικά γι’ αυτό. Τα βήματα πρέπει να γίνονται σταδιακά και σοφά σε κάθε τομέα της ζωής μας. Ανώτατη θεατρική παιδεία σημαίνει καλύτερο επίπεδο πολιτισμού, λιγότεροι άνεργοι νέοι ηθοποιοί. Το θέατρο είναι μια ανώτατη θεατρική πνευματική δραστηριότητα του ανθρώπου και είναι αδιανόητη η ύπαρξή του σήμερα χωρίς μια σύγχρονη Ανώτατη Σχολή Σκηνοθεσίας Θεάτρου.
Για να μπορέσει το θέατρο να αγγίξει τα σύγχρονα αλλά και μεγάλα κλασικά κείμενα τις ψυχές ακόμα και των πιο απομακρυσμένων θεατών, εκεί όπου υπάρχει θλίψη και καφετέρια, όχι μόνο στο κέντρο αλλά παντού, χρειάζονται μορφωμένοι, πρωτοπόροι που θα καθοδηγήσουν ηθοποιούς και κοινό, θα δημιουργήσουν νέα ρεύματα, θα θέσουν καινούργια ερωτήματα.
Τώρα που τα κρατικά χρήματα λιγοστεύουν, έρχεται η στιγμή που πνευματικά ιδρύματα αλλά και θέατρα θα πρέπει ν’ απλώσουν ευλαβικά το χέρι και να μαζέψουν τα προς το ζην. Θα ήθελα το 2013, όσοι κόπτονται για την ελληνικότητά τους αλλά και όσοι σκέφτονται γενναιόδωρα, να δουν πόσο σημαντικό είναι να βοηθήσουν τον πολιτισμό κι έτσι να βρεθούν στην πρώτη γραμμή της χώρας.
Τέλος, δεν βλέπω τον λόγο γιατί πρέπει ν’ αναμασάμε τα λάθη μας και τα ελαττώματά μας ξανά και ξανά και το πώς καταναλώσαμε τα χρήματα όλων των επόμενων γενεών, γιατί αυτό κάναμε, και το πώς και γιατί δεν φροντίσαμε για τη δύσκολη στιγμή. Μια χώρα που ψυχορραγεί δεν τη βάζεις στο ντιβάνι της ψυχανάλυσης. Θα έρθει, και πρέπει να έρθει , η ψύχραιμη ώρα της κρίσης και της αποτίμησης. Τώρα πρέπει να επιβιώσουμε, να υπάρξουμε, να μη χάσουμε το αληθινό μας πρόσωπο. Το θέατρο είναι τόπος μνήμης και ανασύνταξη της ανθρώπινης ψυχής.
Ο πολιτισμός μας, η γλώσσα μας, το θέατρο είναι ό,τι έχουμε.
Είναι ό,τι μας απέμεινε.
* Ο κ. Στάθης Λιβαθινός είναι σκηνοθέτης του θεάτρου.
Λιβαθινός Στάθης, «Ο πολιτισμός μας, η γλώσσα μας είναι ό,τι έχουμε», Η Καθημερινή, 30.12.2012.
Για το link πατήστε εδώ